Dom Prosper Guéranger, jako opat bendyktyński w Solesmes, kładł ogromy nacisk na kultywowanie chorału gregoriańskiego w opactwie.
To właśnie tu, w Solesmes, powstała prawdziwa szkoła chorału gregoriańskiego, na której wychowywały i nadal to czynią całe pokolenia tych, którzy w chorale widzą autentyczny śpiew Kościoła rzymskiego. Od 1889 roku rozpoczęto w Solesmes wydawanie tzw. Paleographie musicale. Zestawienie wielu rękopisów chorału gregoriańskiego odsłaniało coraz większe bogactwo tego śpiewu. I tak na przykład cztery z najstarszych rękopisów Sankt Gallen doczekały się zasłużonego i powszechnego wydania w postaci faksymile w wyżej wspomnianym zbiorze.
Badaniami nad autentycznością oraz sposobami interpretacji chorału zajmowali się kolejno benedyktyni: Dom Joseph Pothier (1835-1923), Dom Andre Mocquereau (1849-1930) i w końcu Dom Eugene Cardine. Pierwsze wyniki badań podsumował - choć nie ustrzegł się ukrytego błędu menzuralizmu - Dom Andre Mocquereau. We wnioskach tych posłużył się także wcześniejszymi osiągnięciami Dom Josepha Pothiera.

      Kiedy papież Pius X, po opublikowanym Motu Proprio Tra le sollecitudini z 22 XI 1903 roku, zarządził nowe prace w 1904 roku nad chorałem gregoriańskim zarzucono tzw. edycję medycejską i wówczas właśnie powstały nowe wydania ksiąg chorałowych. Wydanie tzw. Editio Vaticana było wielkim zwrotem w pracach chorałowych. Wydano więc w 1908 roku Graduale Vaticanum, poprzedzone wydaniem Kyriale oraz Cantus missalis. W 1909 roku opublikowano Pro defunctis, w roku 1911 Cantorinus, i w końcu w roku 1912 Antiphonale.
Wprowadzone wówczas tzw. ictusy rytmiczne (małe pionowe kreski pod nutami), które wyznaczały dwójkowe i trójkowe grupy neum, do dzisiaj stanowią problem w interpretacji chorałowego rytmu. Powstał przez ten zabieg jakby ukryty system menzuralny. Niestety, teoria ta nie zwracała uwagi na tekst oraz jego związek z melodią.
W latach 60-tych obecnego wieku, pracami nad chorałem gregoriańskim zajął się Dom Eugene Cardine (1905-1988), który stworzył tzw. szkołę semiologiczną. Jako profesor Papieskiego Instytutu Muzyki Kościelnej w Rzymie wydał Semiologię Gregoriańską, która stała się niejako kamieniem milowym w rozumieniu chorału gregoriańskiego i kierunku jego interpretacji. Porównanie najstarszych rękopisów: z Laon z Bibliotheque municipale (z przed 930 roku), z Sankt Gallen (z końca IX wieku oraz z ok. 996 roku i końca XI wieku ), z Einsiedeln (z XI wieku) i w końcu z Bambergu (z X wieku) doprowadziło do wydania w 1979 roku Graduale Triplex.
Sam Dom Cardine we wstępie do semiologii tłumaczy konieczność podjęcia na nowo prac nad chorałem i powrotu do rękopisów: brakuje czegoś notacji, która ogranicza się do wyrażenia najbardziej materialnego elementu muzyki, to znaczy stosunku melodycznego pomiędzy nutami. Właśnie na to zwraca uwagę Dom Cardine i stwierdza, że z powodu zewnętrznego wyrównania chorał gregoriański zdał się być i rzeczywiście stał się cantus planus, to znaczy śpiewem równym, pozbawionym wszelkiej wartości ekspresyjnej. Odrzucono więc w semiologii gregoriańskiej teorię ictusów. Dom Cardine dowodził, że chorału nie da się mierzyć rytmem oraz wielkością nut. Zestawił te same melodie zaczerpnięte z różnych benedyktyńskich klasztorów i na podstawie badań udowodnił bezsensowność ekwalizmu. Zwrócił uwagę na to, co zapisał skryba w słynnym Cantatorium ms. 359 z Sankt Gallen, wykonanym przy końcu IX wieku, a mianowicie postawił przy neumach litery a (augete), c (celeriter), t (tenete), x (expectare).
Zwrócił też uwagę na neumy z epizemami (wydłużeniami). Chorał stał się żywym śpiewem, w którym ogromną rolę odgrywa słowo, a ono jest zresztą nośnikiem rytmu.
Badający chorał - jak podaje ks. Jerzy Pikulik - położyli nacisk na werbalny charakter rytmu chorałowego i stwierdzili oni, że jest on za delikatny, aby mierzyć go półnutami, ćwiartkami i ósemkami.